όλοι γνωρίζουμε ότι οι Kύκλωπες γιοί του Ποσειδώνα ήταν με ένα μάτι, πράγμα που αναφέρεται στην Θεογονία του Ησίοδου.
Ο Οδυσσέας συνάντησε στο ταξίδι του έναν Κύκλωπα, τον γνωστό σε όλους Πολύφημο.
Η εικόνα που έχουμε γι αυτόν είναι ότι είναι ένας Κύκλωπας σαν αυτούς που περιγράφει ο Ησίοδος στην Θεογονία με ένα μάτι στο μέτωπο, είναι όμως έτσι? για να εξετάσουμε...
Όμηρος, Ραψωδία Ι στ. 382-386
"οι μεν μοχλον ελοντες ελαινον,οξυν επ ακρω οφθαλμω ενερεισαν. Εγω δ εφυπερθεν ερεισθεις δινεον, ως οτε τις τρυπα δορυ νηιον ανηρ τρυπανω, οι δε τ ενερθεν υποσσειουσιν ιμαντι αψαμενοι εκατερθεν"
δηλ: "του βγάλαμε το μάτι με το καυτό μυτερό κοντάρι.Εγώ πιάνοντας απο ψηλά τ στριφογύριζα όπως όταν τρυπάμε καραβίσιο ξύλο με τρυπάνι, που με ιμάντα γυρίζουν χειροκίνητα οι άλλοι"
ο Όμηρος εδώ περιγράφει την γνωστή σκηνή, η λεπτομέρεια όμως είναι ότι λεει "το μάτι", δεν λέει "το μοναδικό μάτι"...
αν αυτό δεν φτάνει παρακάτω ο Όμηρος αναφέρει τα εξής:
"πάντα δε οι βλεφαρ αμφι και οφρυας ευσεν αυτμη γληνης καιομενης σφαραγευντο δε οι πυρι ριζαι" κτλ
δηλ "και όλα τα βλέφαρα γύρω και τα φρύδια τσουρουφλησε ο ατμός καθως η γλήνα καιγοταν και έσκασαν απο την φωτιά οι ρίζες του"
εδώ ο Όμηρος μιλάει για βλέφαρα και απο τις δυο πλευρές αλλά κυρίως για δύο φρύδια, "οφρυας" είναι τα φρύδια σε πληθυντικό αριθμό, και επειδή δεν γίνεται να έχει ένα μάτι δυο φρύδια μάλλον ο Πολύφημος είχε δυο μάτια...
Αν οι συγκεκριμένοι Κύκλωπες δεν ήταν ίδιοι με τους Κυκλωπες της Θεογονίας του Ησίοδου με το ένα μάτι στο μέτωπο ποιοι μπορεί να ήταν και γιατί να είχαν το ίδιο όνομα?
Μήπως δεν ήταν ίδιοι με αυτούς της Θεογονίας αλλά ονομάστηκαν έτσι διότι επόπτευαν κυκλικα μια περιοχή? (κυκλ-ωψ)
Υ.Γ. στις δυο αγγειογραφίες στο επισυναπτόμενο αρχείο φαίνεται καθαρά ότι ο Πολύφημος να έχει δύο μάτια και όχι ένα.
Ο Οδυσσέας συνάντησε στο ταξίδι του έναν Κύκλωπα, τον γνωστό σε όλους Πολύφημο.
Η εικόνα που έχουμε γι αυτόν είναι ότι είναι ένας Κύκλωπας σαν αυτούς που περιγράφει ο Ησίοδος στην Θεογονία με ένα μάτι στο μέτωπο, είναι όμως έτσι? για να εξετάσουμε...
Όμηρος, Ραψωδία Ι στ. 382-386
"οι μεν μοχλον ελοντες ελαινον,οξυν επ ακρω οφθαλμω ενερεισαν. Εγω δ εφυπερθεν ερεισθεις δινεον, ως οτε τις τρυπα δορυ νηιον ανηρ τρυπανω, οι δε τ ενερθεν υποσσειουσιν ιμαντι αψαμενοι εκατερθεν"
δηλ: "του βγάλαμε το μάτι με το καυτό μυτερό κοντάρι.Εγώ πιάνοντας απο ψηλά τ στριφογύριζα όπως όταν τρυπάμε καραβίσιο ξύλο με τρυπάνι, που με ιμάντα γυρίζουν χειροκίνητα οι άλλοι"
ο Όμηρος εδώ περιγράφει την γνωστή σκηνή, η λεπτομέρεια όμως είναι ότι λεει "το μάτι", δεν λέει "το μοναδικό μάτι"...
αν αυτό δεν φτάνει παρακάτω ο Όμηρος αναφέρει τα εξής:
"πάντα δε οι βλεφαρ αμφι και οφρυας ευσεν αυτμη γληνης καιομενης σφαραγευντο δε οι πυρι ριζαι" κτλ
δηλ "και όλα τα βλέφαρα γύρω και τα φρύδια τσουρουφλησε ο ατμός καθως η γλήνα καιγοταν και έσκασαν απο την φωτιά οι ρίζες του"
εδώ ο Όμηρος μιλάει για βλέφαρα και απο τις δυο πλευρές αλλά κυρίως για δύο φρύδια, "οφρυας" είναι τα φρύδια σε πληθυντικό αριθμό, και επειδή δεν γίνεται να έχει ένα μάτι δυο φρύδια μάλλον ο Πολύφημος είχε δυο μάτια...
Αν οι συγκεκριμένοι Κύκλωπες δεν ήταν ίδιοι με τους Κυκλωπες της Θεογονίας του Ησίοδου με το ένα μάτι στο μέτωπο ποιοι μπορεί να ήταν και γιατί να είχαν το ίδιο όνομα?
Μήπως δεν ήταν ίδιοι με αυτούς της Θεογονίας αλλά ονομάστηκαν έτσι διότι επόπτευαν κυκλικα μια περιοχή? (κυκλ-ωψ)
Υ.Γ. στις δυο αγγειογραφίες στο επισυναπτόμενο αρχείο φαίνεται καθαρά ότι ο Πολύφημος να έχει δύο μάτια και όχι ένα.
(Περιοδικό "Ελληνόραμα" τεύχος Οκτωβρίου 2006)
